Kinderen bij de uitvaart :

Of kinderen meegaan naar de uitvaart hangt af van de leeftijd van het kind en de band die het had met de overledene. Kinderen vanaf een jaar of vijf zijn oud genoeg om te begrijpen dat ze op bepaalde momenten stil moeten zijn. Jongere kinderen hebben dat besef meestal nog niet.

Het kan voor andere aanwezigen storend zijn als er iemand met een huilende baby in de aula zit waardoor men niet goed kan horen wat er wordt gezegd of waardoor men niet rustig kan opgaan in de muziek die wordt afgespeeld bij het afscheid. Baby’s en peuters hebben nog geen besef van een overlijden en men kan uiteraard niet van ze verwachten dat ze heel lang stil blijven tijdens een uitvaartplechtigheid. Doorgaans is het daarom verstandig om ze thuis te laten, maar dat verschilt ook per situatie. Wanneer bijvoorbeeld een vader of moeder van een jong kind is overleden is het juist weer heel belangrijk zijn voor de overgebleven ouder dat het jonge kind juist wel aanwezig is.

Als kinderen de uitvaart willen bijwonen en ze goed begeleid worden, is dat waardevol, omdat ze dan niet buitengesloten worden van de familierituelen. Het kan ook voor het rouwproces goed zijn als ze de dood als realiteit ervaren. Kleintjes kunnen door vrienden of familie worden beziggehouden met een snoepje of spelletje.

Kinderen kunnen een duidelijke rol hebben bij de uitvaart, op die manier voelen ze zich betrokken. Dingen die ze kunnen doen zijn bijvoorbeeld: het (helpen) beschilderen van de kist, dragen of strooien van bloemen, neerleggen van een tekening of muziek maken.

Verstrooien van de as :

Tegenwoordig mag de as op elke willekeurige plaats verstrooid worden, mits daarvoor vooraf toestemming is gevraagd aan de eigenaar van de grond, zo luidt de wet. Die toevoeging kan vrij geïnterpreteerd worden, want er zal geen haan naar kraaien als u de as thuis in de tuin van de huurwoning uitstrooit of in het bos waar de overledene altijd zo graag kwam, zonder vooraf toestemming te hebben gevraagd van de verhuurder van uw woning of de eigenaar van het bos.

Bloemen uit eigen tuin

Bloemstukken van de bloemist zijn prijzig. Voor 30 euro heeft u een heel eenvoudig boeket, met enkele rozen of andere bloemen, maar die prijs loopt snel op naarmate het boeket voller en bewerkelijker wordt. De meest eenvoudige rouwkrans kost 150 euro.

Wat mooi en persoonlijk werkt, is om alle uitvaartgasten te vragen een enkele bloem naar keuze mee te nemen, die ze bijvoorbeeld na afloop een voor een ter afscheid op de kist leggen. Of, afhankelijk van het seizoen, wat bloeit er in uw eigen tuin? Stel daarmee uw eigen boeket samen.

Kist zelf dragen

Niemand zegt dat de kist door professionele dragers moet worden gedragen. Dat mogen nabestaanden zelf doen. U bespaart al snel enkele honderden euro’s. Maar daarnaast is het vaak een heel bijzonder moment als de kinderen of de beste vrienden/vriendinnen van de overledene de kist de kerk of aula binnendragen of -rijden.

Eigen vervoer

Het voertuig waarin de overledene wordt vervoerd hoeft geen officiële lijkauto te zijn. De wet zegt hier niets over, dus in principe kan elk vehikel gebruikt worden: de eigen auto of bus, een boot, een bus, een bakfiets, een motorfiets met zijspan.
Als u een lange stoet wilt vormen met meerdere auto’s, motorfietsen of andere voertuigen, die van huis naar begraafplaats of crematoriuma gaat, en deze gaat midden door Amsterdam, dan is het raadzaam dit vooraf aan de politie te laten weten. Mogelijk zal de politie de stoet zelfs begeleiden.

Een technische crematie

Als u een afscheidsbijeenkomst op een zelfgekozen plek hebt gehouden, kunt u vervolgens ook kiezen voor een zogenaamde ‘technische crematie’. Bij een technische crematie wordt de overledene in het crematorium direct naar de crematieruimte gebracht, met of zonder naasten.  De prijs kan laag blijven omdat u verder geen enkele faciliteit van het crematorium gebruikt. 

Alternatieve wijze van koelen: met graszoden

Dit is een methode die is ontwikkeld door Rudolf Steiner (1861-1926), de grondlegger van de antroposofie.
- Neem enkele graszoden, uit de eigen tuin. (Graszoden uit een tuincentrum zijn vaak te dun.)
- Leg de graszoden op een theeblad of bakblik met plastic eronder en daarna onder de kist of het bed van de overledene.
- Besproei ze tweemaal per dag voluit met water.

Gras werkt verkoelend. De koolstofassimilatie maakt dat er warmte uit de omgeving wordt onttrokken, omdat het gras warmte nodig heeft. Daardoor wordt de ruimte koeler.
De methode kan goed worden toegepast in een woonhuis. Na afloop gaan de graszoden gewoon weer terug de tuin in.

Zelf aangifte van overlijden doen

De wet zegt dat iedereen die ‘kennis heeft van het overlijden’ aangifte kan doen. Meestal doet de uitvaartverzorger dit. Toch vreemd. Want waarom wel zelf een geboorte aangeven en een overlijden niet? De naam van degene die aangifte doet komt op de overlijdensakte te staan.

Het probleem is dat de meeste gemeenten niet gewend zijn dat mensen zelf een overlijden aangeven. Uitvaartverzorgers krijgen meestal voorrang, een ‘gewone particulier’ moet een nummertje trekken en wachten. (En het is niet prettig om als rouwende een uur te moeten wachten tussen vrolijke vaders die hun kind aangeven.) 

Bij het doen van de aangifte moet u de door de arts verkregen overlijdensverklaring overleggen. Was de overledene getrouwd dan moet ook het trouwboekje mee. De ambtenaar van de Burgerlijke Stand stelt een akte van overlijden op. Deze akte is het bewijs van overlijden en geeft tevens het benodigde verlof tot begraven of cremeren.

Kleding

Nabestaanden kunnen zelf kiezen welke kleren de overledene aankrijgt. In sommige gevallen heeft een overledene een opmerking over kledingkeuze nagelaten in een laatste wilsbeschikking. Het advies is om de overledene kleren aan te trekken waarin hij of zij zich prettig voelde. Iemand die er altijd sportief bij liep kan het beste ook in sportieve kleren worden opgebaard. 

Opbaren in de achtertuin

Nabestaanden die hun overleden dierbare wel graag in de buurt hebben, maar niet in huis kunnen er voor kiezen om de opbaring in de achtertuin te doen. Op die manier kunt u op elk gewenst moment naar uw dierbare en hoeft u niet naar een uitvaartcentrum.

Het opbaren in de tuin kan mogelijk in de schuur als die groot genoeg is, maar het kan natuurlijk ook in een tuinhuisje. Mocht u nog geen tuinhuisje in uw bezit hebben dan kunt u overwegen er een te kopen bij de bouwmarkt. Bijna elke week is er wel een bouwmarkt die een tuinhuisje in de aanbieding heeft. De huisjes zijn doorgaans eenvoudig in elkaar te zetten en snel te plaatsen. Nabestaanden kunnen ook overwegen om een afgesloten tent te huren als plek om een overledene op te baren.